محرم، نخستین ماه تقویم هجری قمری، ماه حماسه، عشق و ایستادگی در برابر ظلم است. این ماه یادآور **قیام عاشورای سال ۶۱ هجری** و شهادت **حضرت اباعبدالله الحسین (ع)** و یاران باوفای ایشان است. محرم نه تنها یک رویداد تاریخی، بلکه **مکتبی جاویدان** است که درس‌های آزادگی، عدالت‌خواهی و مقاومت را به بشریت می‌آموزد.

محرم تنها یک مراسم سوگواری نیست، بلکه مکتبی برای زندگی است. این ماه به ما می‌آموزد که در برابر ستمگران سکوت نکنیم و از ارزش‌های انسانی و دینی دفاع کنیم. **عاشورا یک پایان نبود، بلکه آغاز جریانی همیشه زنده در تاریخ است.**

علت نامگذاری محرم
«محرم» از ریشه «حَرَم» به معنای «حریم‌دار» گرفته شده است. در دوران جاهلیت، این ماه (همراه با ذی‌القعده، ذی‌الحجه و رجب) از ماه‌های حرام بود که جنگ و خونریزی در آن ممنوع بود. اما بنی‌امیه با کشتن امام حسین (ع) در این ماه، حرمت آن را شکستند.

رویدادهای مهم محرم
۱. **ورود کاروان امام حسین (ع) به کربلا (۲ محرم)**
۲. **محاصره امام حسین (ع) توسط لشکر عمر سعد (۳ تا ۹ محرم)**
۳. **شب عاشورا (۹ محرم)**: امام حسین (ع) و یارانش به دعا و نیایش پرداختند.
۴. **روز عاشورا (۱۰ محرم)**: روز شهادت امام حسین (ع)، اصحاب و خانواده‌اش.
۵. **تاسوعا (۹ محرم)**: روز تجلیل از **حضرت عباس (ع)**، پرچم‌دار کربلا.

فلسفه عزاداری محرم
– **زنده نگه‌داشتن نهضت عاشورا**
– **آگاهی‌بخشی نسبت به ظلم‌ستیزی**
– **احیای ارزش‌های اسلامی** مانند شجاعت، وفاداری و ایثار

آیین‌های محرم در فرهنگ ایران و جهان
– **روضه‌خوانی و مداحی**
– **سینه‌زنی و زنجیرزنی**
– **تعزیه‌خوانی** (نمایش شبیه‌خوانی واقعه کربلا)
– **ایستگاه‌های صلواتی و نذری‌دهی**
– **تشکیل هیئت‌های مذهبی و دسته‌جات عزاداری**

درس‌های عاشورا برای امروز
۱. **مقاومت در برابر ظلم** (امام حسین (ع): *«هیهات منا الذله!»*)
۲. **اهمیت امر به معروف و نهی از منکر**
۳. **وفاداری تا پای جان** (مانند حضرت عباس و حر بن یزید ریاحی)
۴. **ایثار و از خودگذشتگی** (مانند حضرت زینب (س) در حفظ اسلام)