تدوین پروتکلهای بهداشتی برای برداشت بهداشتی خرما
تدوین پروتکلهای بهداشتی برای برداشت بهداشتی خرما

برداشت خرما در تابستان داغ مناطق جنوبی کشور با محدودیت امکانات رفاهی و با روش‌های سنتی یا نیمه‌مکانیزه انجام می‌گیرد. اکنون نیز حاصل یک سال تلاش کشاورزان زحمتکش این مناطق به ثمر نشسته و بعد از درجه‌بندی، شست‌وشو و بسته‌بندی، آماده نگهداری در سردخانه‌ها و انبارها یا عرضه به بازار مصرف می‌شود. خرما از جمله […]

برداشت خرما در تابستان داغ مناطق جنوبی کشور با محدودیت امکانات رفاهی و با روش‌های سنتی یا نیمه‌مکانیزه انجام می‌گیرد. اکنون نیز حاصل یک سال تلاش کشاورزان زحمتکش این مناطق به ثمر نشسته و بعد از درجه‌بندی، شست‌وشو و بسته‌بندی، آماده نگهداری در سردخانه‌ها و انبارها یا عرضه به بازار مصرف می‌شود.

خرما از جمله گیاهانی است که می‌تواند در مناطق خشک و خشن زنده بماند و در نتیجه در این مناطق توجه زیادی به ارزش غذایی میوه درخت خرما می‌شود. از خرما به عنوان یک منبع غذایی خوب و غنی از کربوهیدرات استفاده می‌شود و این میوه اکنون تبدیل به یک ماده غذایی خوب برای مردم شده است. همچنین از آن به شکل سنتی برای درمان انواع بیماری‌ها استفاده می‌شود.

کشور ایران در حال حاضر با تولید بیش از یک میلیون و ۲۰۰هزار تن خرما از نظر تولید در ردیف چهار کشور اول جهان قرار دارد. خرما یکی از محصولات مهم مناطق گرمسیری کشورهای آسیای مرکزی است که به دلیل ترکیبات و خواصش، میوه‌ای منحصر به فرد محسوب می‌شود و یکی از منابع مهم قند طبیعی به حساب می‌آید.

انواع خرما در مراحل کاملاً رسیده برداشت می‌شوند. میوه‌ها در این مرحله قند بالاتر و رطوبت کم‌تری دارند، طعم گس آن‌ها از بین می‌رود و نرم‌تر می‌شوند. زمان برداشت خرما براساس ظاهر و بافت میوه تعیین می‌شود که صفات مذکور متأثر از میزان رطوبت و قند میوه است. برداشت محصول در زمان مناسب می‌تواند نقش مؤثری در کاهش شدت ترک‌خوردگی خرما، خشکیدگی بیش از حد، آلودگی به آفات و حمله میکروارگانیسم‌ها داشته باشد.

چنانچه قرار است برداشت در مرحله رسیدگی کامل انجام شود، بهتر است برای جلوگیری از ریزش میوه و کاهش ضایعات محصول، خوشه‌های خرما داخل پوشش‌هایی قرار داده شود. با افزایش رشد و بلندتر شدن نخل، کار برداشت مشکل‌تر می‌شود و به ناچار بایستی از انواع بالابر جهت تسهیل این عملیات استفاده شود.

مراحل آماده‌سازی خرما برای عرضه به بازار عبارتند از: درجه‌بندی اولیه جهت حذف مواد خارجی و میوه‌های معیوب، تمیز کردن و زدودن گرد و غبار و سایر مواد خارجی با استفاده از هوا و آب تحت فشار، سپس خشک کردن و گرفتن رطوبت مازاد از سطح میوه به کمک جریان هوا، درجه‌بندی بر اساس کیفیت و اندازه میوه، در برخی موارد هسته‌گیری و پرکردن داخل میوه با مغز خشکبار و بسته‌بندی که هدف آن محافظت خرما در برابر آسیب‌های فیزیکی و نیز ممانعت از جذب رطوبت هوا (با استفاده از مواد ضد آب) است. همچنین توصیه شده بسته‌بندی به‌گونه‌ای انجام شود که از آلودگی مجدد میوه‌ها به آفات در خلال مراحل انبارداری و جابه‌جایی جلوگیری شود.

با توجه به شیوع ویروس کرونا، انجمن ملی خرمای ایران جهت اطمینان خاطر مصرف‌کنندگان با همکاری دانشگاه‌های علوم پزشکی و وزارت جهاد کشاورزی اقدام به تدوین پروتکل‌های بهداشتی جهت برداشت بهداشتی خرما کرده است که رعایت این دستورالعمل‌ها به همراه بررسی مقالات علمی و پاسخ شفاف نمایندگیFAO در ایران در خصوص منتفی‌بودن قابلیت رشد ویروس در مواد غذایی و خرما، به انضمام غربالگری مداوم پرسنل، باعث اطمینان مصرف‌کنندگان از سالم‌بودن محصول و انجام مسئولیت اجتماعی انجمن ملی خرمای ایران در خصوص سلامت جامعه می‌شود.